.الكيب، نجم الدين غالب. صبراتة في فلك التاريخ. طرابلس: المنشأة العامة للنشر و التوزيع و الإعلان، ١٩٨٢، ١٥٥ص
Al-Kib, Najm al-Din Ghalib. Sabratah fi Falak al-Tarikh. Tripoli: Al-Munshaʼah al-ʻAmmah lil-Nashr wa-al-Tawziʻ wa-al-I‘lan, 1982, 155 s.
ÖZET
Sabrata’nın Tarihi
صبراتة في فلك التاريخ
Kitap, Sabrata’nın tarihini Fenikeliler döneminden başlayıp Roma, Vandal ve Bizans yönetiminde kaldığı dönemlere ve en nihayet Müslümanlarca fethedildiği zamana kadar ele almakta ve bunu on beş bölümde gerçekleştirmektedir. Kitap “Sabrata” isminin bazı açıklamalarını vermekte ve şehri hem kara hem de deniz ticareti açısından Kuzey Afrika’nın en önemli merkezlerinden biri hâline getiren coğrafi konumunun ehemmiyetini gözler önüne sermektedir. Şehrin ekonomik ve kültürel refahına yaptığı vurgunun yanı sıra, şehrin istikrarını ve gelişimini etkileyen siyasal krizlere ve doğal afetlere de işaret etmektedir.
Yazar basit bir dil ve üslup kullanmıştır. Bu durum, küçük boyutlu olduğu ve bölümleri arasındaki ayırımın net bir şekilde yapıldığı hususları ile birlikte düşünüldüğünde, kitabın okunmasını ve anlaşılmasını kolaylaştırmaktadır. Ayrıca, yazar, Sabrata’daki büyük arkeolojik mekânları gösteren bir dizi resim ve haritayı da kitaba eklemiştir.
Bununla birlikte, kitabın boyutundaki sınırlılık içeriği kısaltmakta ve derin analizlerden yoksun bırakmaktadır. Sonuç olarak, kitap, yalnızca Sabarata hakkında genel bazı bilgiler sunan giriş seviyesindeki bir eser olarak kullanılabilir.
Ayrıca, kitap, Sabrata’nın Müslümanlarca fethedildiği dönemde kalmakta ve söz konusu dönemi müteakiben şehrin şahit olduğu gelişmelere işaret etmemektedir. Bu nedenle, kitabın başlığı içerik ile birebir örtüşmemektedir; zira okuyucu şehrin çeşitli tarihsel aşamalarının ele alınmasını beklemektedir.
Meriam Ben Amor
Çeviren Fatih Taştan
Ben Amorj, Meriam. “Turkish abstract of 'The History of Sabratah'". Translated by Çeviren Fatih Taştan. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 291. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Muslim Civilisations Abstracts - The Aga Khan University