مدينة جُرَش الأثرية و قبيلة العواسج بين الماضي و الحاضر

Yazar bu eserde Jurash şehri ile “Alawasej” adlı kabilesinin menşe ve kökleri dâhil olmak üzere gerçek bir resmini çizmeye çalışmaktadır. 

Kitabın yedi bölümünde, yazar Alawasej kabilesinin Yemen’den Jurash şehrine göçleri, bu bölgeye yerleşmeleri ve İslam’ın yükselişinden önceki dinî uygulamaları da dâhil olmak üzere birçok konuya temas etmektedir. Aynı zamanda bu kabilenin İslam’a ihtidasını da ele alan yazar, Alawasej kabilesinin bu dönemde, özellikle Jurash’ta Yafaria Hawalia devletinin kurulmasından sonraki siyasi, askerî ve ekonomik durumunu tartışmaktadır.

Yazar, Alawasej kabilesinin Karmatiler, İsmaililer ve Zaidiyyeler gibi diğer İslam mezheplerinden komşularıyla ilişkilerini incelemektedir. Jurash şehrinin siyaset ve kültür tarihi alanlarında gelişimine katkıda bulunan Alawasej kabilesinin bazı önde gelen şahsiyetlerinden de bahsedilmektedir. Özellikle Suudi Arap idaresi döneminde bölgeyi yöneten bazı kişilere de atıflar bulunmaktadır. 

Kitap sanat ve tarihi birleştirmesi açısından tektir. Eser Jurash şehrinin titiz bir arkeolojik tasvirini sunmanın yanı sıra, Alawasej kabilesinin Yemen’den göç etmesinden Jurash’ın Suudi Arabistan tarafından ilhakına kadarki süreçte yaşanan tarihî gelişmeler hakkında ayrıntılar vermektedir. Yazar, argümanlarını kurmak için Orta Çağ kaynaklarına, özellikle de Hamdani kaynaklarına dayanmaktadır. Kısa olmasına rağmen, bu kitap İslam öncesi ve sonrası Arap kabile tarihi araştırmacıları için çok faydalı bir eserdir. Kitap tarafsızdır ve kitapta sunulan arkeolojik ve tarihî bilgiler genelde doğrudur.

Sahibe Alam Azami Nadwi

Çeviren Hasan Çolak