مشهودی، سهراب. مبانی طرحهای سیال شهری. تهران: شرکت پردازش و برنامهریزی شهری، ۱۳۸۶ ، ٢۴٧ ص
Mashhudi, Suhrab. Mabani-yi Tarhha-yi Siyal-i Shahri. Tehran: Shirkat-i Pardazish wa Barnamarizi-yi Shahri, 2008, 247pp.
ملخص
مبادئ التخطيط العمراني السلس
مبانی طرحهای سیال شهری
ﯾﺘﻤﺤﻮر ھﺬا اﻟﻌﻤﻞ
ﺣﻮل ﻧﮭﺞ ﺟﺪﯾﺪ ﻓﻲ ﺗﻄﻮﯾﺮ ﻧﻈﻢ اﻟﺘﺨﻄﯿﻂ اﻟﻌﻤﺮاﻧﻲ ﻓﻲ إﯾﺮان. و ﺗﻤﺘﺎز اﻟﺤﻠﻮل اﻟﺘﻲ ﯾﻘﺘﺮﺣﮭﺎ
اﻟﻤﺆﻟﻒ ﻟﺘﺠﺎوز اﻟﻘﯿﻮد اﻟﻤﻔﺮوﺿﺔ ﺑﺴﺒﺐ ﻧﻈﺎم اﻟﺘﺨﻄﯿﻂ اﻟﻌﻤﺮاﻧﻲ اﻟﻘﺎﺋﻢ ﻓﻲ إﯾﺮان ﺑﺄﻧﮭﺎ ﻏﺎﯾﺔ
ﻓﻲ اﻻﺑﺘﻜﺎر، ﺑﯿﺪ أﻧﮫ ﻻ ﯾﺪّﻋﻲ ﺻﯿﺎﻏﺔ ﻧﻈﺮﯾﺔ ﺟﺪﯾﺪة ﻓﻲ اﻟﺘﺨﻄﯿﻂ اﻟﻌﻤﺮاﻧﻲ و ﯾﺼﺮّ ﻋﻠﻰ أن
اﻟﻜﺘﺎب ﯾﻘﺪم ﺣﻠﻮﻻ ﻷوﺟﮫ اﻟﻘﺼﻮرﻓﻲ اﻟﻨﻈﺎم اﻟﺤﺎﻟﻲ ﻓﻘﻂ.
و ﻣﻦ ﺧﻼل ﺗﻘﯿﯿﻤﮫ
ﻟﺨﻤﺴﺔ و ﻋﺸﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮذﺟﺎ ﻣﻦ ﻧﻤﺎذج اﻟﺘﺨﻄﯿﻂ اﻟﻌﻤﺮاﻧﻲ اﻟﺮﺋﯿﺴﯿﺔ ﻓﻲ إﯾﺮان، ﯾﺘﻮﺻﻞ اﻟﻤﺆﻟﻒ إﻟﻰ
اﻟﺜﻐﺮات اﻟﻤﻮﺟﻮدة ﻓﯿﮭﺎ و ﯾﻘﺘﺮح ﺣﻠﻮﻻ ﻟﺘﻔﺎدﯾﮭﺎ. ﻛﻤﺎ أﻧﮫ ﯾﺼﯿﻎ ﻧﻈﺮﯾﺔ ﺟﺪﯾﺪة ﯾﻄﻠﻖ ﻋﻠﯿﮭﺎ
اﺳﻢ »اﻟﺘﺨﻄﯿﻂ اﻟﻌﻤﺮاﻧﻲ اﻟﺴﻠﺲ« اﻟﺘﻲ ﺗﺴﺘﻮﺣﻲ أﺳﺴﮭﺎ ﺑﻌﻜﺲ اﻟﮭﻨﺪﺳﺔ اﻹﻗﻠﯿﺪﯾﺔ ﻣﻦ ﻣﺒﺎدئ اﻟﮭﻨﺪﺳﺔ
اﻟﻔﺮﻛﺘﻠﯿﺔ (اﻟﻜﺴﯿﺮﯾﺔ) و ﺗﺮﻛّﺰ ﻋﻠﻰ اﻟﺸﻜﻮك اﻟﺘﻲ ﺗﻨﺠﻢ ﻋﻦ اﻟﻘﺮارات اﻟﺠﺎﻣﺪة.
و ﻗﺪ اﻗﺘﺼﺮت اﻷﺑﺤﺎث
اﻟﺴﺎﺑﻘﺔ اﻟﻤﺸﺎﺑﮭﺔ ﻓﻲ ﻣﺠﺎل ﻧﻈﺎم اﻟﺘﺨﻄﯿﻂ اﻟﻌﻤﺮاﻧﻲ ﻓﻲ إﯾﺮان ﻋﻠﻰ اﻧﺘﻘﺎد اﻵﻟﯿﺎت اﻟﻤﻮﺟﻮدة
ﺣﺎﻟﯿﺎ دون ﺗﻘﺪﯾﻢ أيّ ﺣﻞ ﻓﻌّﺎل. و ﻋﻠﻰ اﻟﻨﻘﯿﺾ ﻣﻦ ذﻟﻚ ﯾﻘﺘﺮح ﻣﺸﮭﻮدي ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺑﮫ ھﺬا ﺑﺪاﺋﻞ
ﻟﺨﻄﻂ اﻟﺘﻄﻮﯾﺮاﻟﻘﺪﯾﻤﺔ ﻏﯿﺮ اﻟﻨﺎﺟﻌﺔ ﻓﻲ إﯾﺮان، ﻓﯿﺘﻤﯿّﺰ ﻋﻤﻠﮫ ﻋﻦ اﻟﺪراﺳﺎت اﻷﺧﺮى ﺑﺘﻘﺪﯾﻤﮫ
ﻟﻨﻈﺮﯾﺎت و ﻧﮭﺞ ﺟﺪﯾﺪ ﻓﻲ ﺗﻨﺎوﻟﮫ ﻟﻤﻮﺿﻮع اﻟﺘﺨﻄﯿﻂ اﻟﻌﻤﺮاﻧﻲ.
آرش ﻓﻀﻠﻲ ﺷﻤﺲ أﺑﺎدي
ﺗﺮﺟﻤﺔ ﻣﮭﺎ ﯾﺎزﺟﻲFazli Shamsabadi, Arash. “Arabic abstract The Principles of Straight Urban Planning'". Translated by Maha Yazji. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 440. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Muslim Civilisations abstract the Aga Khan University