طويلي، أحمد. تاريخ
القيروان الثقافي و الحضاري من الفتح إلى أواخر القرن التاسع عشر. تونس: الشركة التونسية للنش
و
تنمية فنون الرسم، ٢٠٠١، ٢٢۳ص.
Tawili, Ahmad. Tarikh al-Qayrawan al-Thaqafi wa-al-Hadari: min al-Fath ila Awakhir al-Qarn al-Tasiʻ ʻAshar. Tunis: Al-Sharikah al-Tunisiyyah lil-Nnashr wa Tanmiyyat Fnun al-Rasm, 2001, 223 s.
ÖZET
Kuruluşundan On Dokuzuncu Yüzyılın Son Dönemine Kadar Kayravan’ın Kültür ve Medeniyet Tarihi
تاريخ القيروان الثقافي و الحضاري من الفتح الى أواخر القرن التاسع عشر
Bu kitap, 670 yılındaki kuruluşundan Tunus’ta Fransız sömürgesinin başladığı yıl olan 1881’e kadar Kayravan’da gözlenen bilimsel ve kültürel gelişimi tarihsel bir bağlamda tasvir etmektedir. Yazar, Kayravan’ın Mağripli, Maşrıklı, Endülüslü öğrenciler tarafından sık sık ziyaret edilen bir eğitim kenti olmakla kalmayıp aynı zamanda önemli bir ekonomik ve ticari merkez olduğunu iddia etmektedir.
Kitap Esad bin el-Furat, Sahnun, İbn-i Cezzar, el-Husarî, İbn-i Raşik ve İbn-i Şeref gibi sanat ve bilim alanında sivrilmiş, Arap ve İslam âlemlerinde büyük ün kazanmış Kayravanlı bazı âlimlerin ve şairlerin yaşamlarını ve eserlerini de ele almaktadır.
Yazar kitabın okunmasını kolay ve zevkli kılan eğlenceli hikâye ve şiirlere ilaveten, basit bir dil ve yumuşak bir üslup kullanmaktadır. Kendisi aynı zamanda tarihsel rivayetlerden edebî kitaplara ve şiir koleksiyonlarına kadar değişen, dikkate değer bir dizi kaynaktan alıntı yapmaktadır. Bu durum da, kitabı, araştırmacıların Kayravan hakkında kaleme alınmış zengin eserlerden oluşan külliyatı keşfetmesini sağlayacak önemli bir kaynak hâline getirmektedir.
Kitap Kayravan’ın kültürel yönlerini ihmal etmektedir. Örneğin, yazar, şehrin mimari zenginliğine yeterince dikkat göstermemektedir. Bu durum, kitapta yer verilen ve aynı eseri –Ukbe bin Nafi Camii’ni – temsil eden çok az sayıdaki resimde yansımasını bulmaktadır. Kayravan’ın sömürgeden önceki on yıllar boyunca şahit olduğu bilimsel gerilemeye herhangi bir atıfta bulunmayan yazar edebî çalışmalar alanında uzmanlaşmıştır ve daha ziyade edebî yönler üzerinde yoğunlaşmıştır.
Meriam Ben Amor
Çeviren Fatih Taştan
