عبد الوهاب، حسن. تخطيط القاهرة و تنظيمها منذ نشأتها. القاهرة: مطابع دار النشر للجامعات المصرية، ١٩٥۷، ۷٩ص.
ʻAbd al-Wahhab, Hasan. Takhtit al-Qahirah wa Tanzimuha mundhu Nashʼatiha. Kahire: Matabiʻ Dar al-Nashr lil-Jamiʻat al-Misriyyah, 1957, 79 s.
ÖZET
Kuruluşundan Günümüze Kadar Kahire’nin Planlanması ve Tanzim Edilmesi
تخطيط القاهرة و تنظيمها منذ نشأتها
Bu metin Kahire’nin fiziksel çevresinde meydana gelen tarihsel değişimleri ortaya koyan en önemli kitaplardan biri olarak görülebilir. Konu daha önce kitabın yazarı Hasan ‘Ab al-Wahhab tarafından bir ders olarak verilmiştir. Al-Wahhab Mısır tarihi alanındaki en büyük arkeologlardan biridir. Kitap, ilginç bir şekilde, okuyucuya daha geniş bakış açıları ve tasvirler sunmak üzere yazarın arkeolojik bulguları ile farklı disiplinlerden yaptığı kapsamlı alıntıları iç içe kullanmaktadır. Bu nedenle, yazarın yazım üslubu kendi özgünlüğünü, kendine güvenini, eleştirel, mukayeseli ve analitik becerilerini yansıtmaktadır.
Bu kitap İslam fetihlerinden bu yana Kahire’nin örgütlenmiş bir şekilde nasıl kurulduğuna dikkat çekmekte ve söz konusu şehrin gelişiminin İslami öğretilerle ve hukukla olan geniş bağlantısını göstermektedir. Yazar sıhhî, sosyal, ekonomik, dinî ve askerî alanların şehrin fiziki düzenine nasıl katkıda bulunduğunu ortaya koymaktadır. Kendisinin referanslarda teşhis ettiği alanlar ile modern Kahire’deki konumlar arasında kurduğu ilişki, ilgi duyan okuyucular açısından değerli bir katkıdır.
Kitabın yapısına dikkat edildiğinde bazı alt başlıkların muğlâk ve gereksiz olduğunu söylemek gerekir; zira bunlardan bir kısmının muhtevası konunun geneli ile bağlantısını kaybetmiş durumdadır. Ayrıca, resimlerin ve haritaların kitabın sonunda listelenmektense metin içerisinde kendilerine yapılan atıfların geçtiği sayfalarda kullanılması daha uygun olurdu. Her ne kadar yazarın zengin alıntıları son derece kıymetli ise de kitabın sonunda bir kaynakçaya yer verilmesi çoğu okuyucunun daha fazla ilgisini çekerdi.
Bu kitabı kayda değer kılan; tarih, arkeoloji, edebiyat, hukuk ve dinin Kahire’nin fiziki planını açıklamada önemli bir rol oynadığı disiplinlerarası yaklaşımıdır.
Jaydaa Wardeh
Çeviren Fatih Taştan
Wardeh, Jaydaa. “Turkish abstract of 'Planning and Organising Cairo since its Establishment'". Translated by Çeviren Fatih Taştan. In Cities as Built and Lived Environments: Scholarship from Muslim Contexts, 1875 to 2011, by Aptin Khanbaghi. 307. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014.
Muslim Civilisations Abstracts - The Aga Khan University