بهزادفر، مصطفی. هویت
شهر: نگاهی به هویت شهر تهران. تهران: نشر شهر، ٢٠٠۷، ٣٢۵ص.
Bihzadfar, Mustafa. Huviyat-i Shahr: Nigahi
bih Huviyat-i Shahr-i Tihran. Tehran: Nashr-i
Shahr, 2007, 325 s.
ÖZET
Bir Şehrin Kimliği: Tahran Örneği
هویت شهر: نگاهی به هویت
شهر تهران
Tahran
Belediyesi’nin Sanat ve Kültür İşleri Bölümünce yayımlanan bu kitap Tahran
şehrinin kimliğini ifade eden çeşitli etkenleri incelemektedir.
Eser
beş bölümden oluşmaktadır. Bunlardan ilk dördü, eserin teorik yapısını sunarken
beşincisi, Tahran’ın kimliğini konu edinen bir örnek olay incelemesini
içermektedir.
Şehre
ilişkin kimlik kavramı tartışılmadan önce kimliğin genel tanımları sunulmuştur.
Eser, geleneksel yapısı moderniteye uyum sağlamak bakımından değişikliklere
uğradıkça şehrin kimliğinde meydana gelen krizi incelemektedir.
Arşiv
malzemesi, alan araştırması ve mülakatlara dayanan yazar, bir şehrin kimliğini
kurmak için üç kategori belirlemiştir. Bunlar doğal, yapay ve insani
çevrelerden oluşmaktadır. Bunların tamamının Tahran’ın kimliğinin oluşumunda
rol oynadığı düşünülmektedir.
Son
bölüm yukarıda bahsedilen üç kategori çerçevesinde örülmüştür. Bu bölüm
Tahran’ın coğrafi konumuna, doğal kaynaklarına ve yapısına olduğu kadar farklı
muhitler, anıtlar, kutsal alanlar, kültürel merkezler gibi insan-yapımı öğelere
de oldukça kapsamlı bir giriş sunmaktadır. Sonlara doğru Tahran’ın ırk, dil,
din ve geleneği göz önünde bulunduran antropolojik bir çalışması sunulmuştur.
Sade
ve anlaşılır bir dille yazılmış olan kitap hem akademisyenler hem de Tahran
şehri hakkında genel bilgilere ihtiyaç duyanlar için iyi bir referans kaynağı
oluşturmaktadır. Son bölüm, şehirdeki çağdaş (Devrim Sonrası) gelişmelere çok
fazla temas etmemesi nedeniyle biraz eksik olabilir. Ancak, eser, İran’da şehir
kimliği ile ilgili tartışmayı gündeme getirdiği için kıymetlidir.
Taraneh Dadar
Çeviren Hasan Çolak
