Пугаченкова, Г. А. и Ртвеладзе, Э. В. Дальверзинтепе: Кушанский Город
На Юге Узбекистана. Ташкент: Фан, 1978, 240c.
Pugachenkova, G. A.
ve Rtveladze, E. V. Dal’verzintepe:
Kushanskii Gorod Na Iuge Uzbekistana.
Tashkent: Fan, 1978, 240 s.
ÖZET
Dalverzintepe: Özbekistan’ın
Güneyindeki Kushansky Şehri
Дальверзинтепе: Кушанский Город На Юге Узбекистана
Bu
kitap, Termez bölgesinde yer alan Dalverzintepe şehrinin tarihî topografisine
göz atmayı amaçlamaktadır. Yazar istihkâmlara, sanayi bölgelerine, somut
kültürün ana hatlarına ve genel olarak sanata özel ilgi göstermektedir. Kitap, bu
antik Orta Asya şehrinin doğuş, gelişim ve çöküş dönemlerini tartışmaktadır.
Kitap,
Amu Darya Nehri vadisinin kısa bir tarihî
tanıtımını sunarak başlamakta ve tarihî Dalverzintepe şehir merkezinin
konumundan bahsetmektedir. Şehir hakkında gerçekleştirilmiş önceki tarihî çalışmaların
da gözden geçirildiği kitapta, şehrin planı ve havadan görünüşünü gösteren
fotoğraflar da bulunmaktadır.
İlk
bölümler ağırlıklı olarak istihkâmların, meskenlerin ve mabet gibi merasim
amaçlı binaların fiziki yapılarını ele almaktadır. Yazar kazı sonuçlarına
dayanarak inşa tekniklerini incelemektedir. Sonrasında, çömlekleri,
heykelcikleri ve resimleri gözlemleyerek zanaatkârlığı tartışmakta ve
çalışmanın karmaşıklığına bakarak kullanılan teknikleri analiz etmektedir.
Son
olarak, yazar, arkeolojik araştırma bulguları, kültürel ideoloji ve sanatsal
kültür ifadelerinin ışığında Dalverzintepe’nin genel tarihî sürecini
irdelemektedir.
Kitap
hem şehir merkezinin hem de müstakil binaların resim, harita ve planlarının
yanı sıra kazıların ve keşif kuyularının şematik krokilerini de içermektedir.
Kitapta bulguları gösteren tablolar ile kazı alanlarının ve tarihî şehir
merkezine ait somut ve sanatsal kültür malzemesi örneklerinin renkli ve siyah
beyaz fotoğrafları yer almaktadır.
Shamsiddin Kamolıddın
Çeviren Fatih Taştan
