Сухарева, О. А. Бухара, XIX – Начало ХХ в. Москва: Наука; Глав. Ред Восточной Лит-Ры, 1962, 224с.
Sukhareva, O. A. Bukhara, XIX – Nachalo XX v. Moscow: Nauka; Glav. Red Vostochnoi Lit-ry, 1962, 224 s.
ÖZET
Buhara: 19. yy eli 20. yy Başları
Бухара, XIX – Начало ХХ в
Kitap, Orta Asya’nın en büyük Orta Çağ şehirlerinden biri olan Buhara’daki endüstriyel faaliyetler hakkında genel birtakım bilgiler vermektedir. Çalışma Orta Çağ dönemlerindeki ticaret, zanaatkârlık, üretimde kullanılan teknoloji, ortaya konulan ürün, iş gücü ve endüstrilerin birden fazla türünü tasvir etmektedir. Kitap ekonominin en gelişmiş sektörlerindeki fabrikasyon üretiminin yeni türlerinin ortaya çıkışını tartışmaktadır.
Yazar Orta Çağ Buharası’ndaki ticaret ve endüstri aktivitelerini konu edinen mevcut araştırmaların durumunu sunarak başlamaktadır. Sonrasında ise Buhara’daki sınıflandırmalarını ortaya koymak suretiyle çeşitli ticaret ve zanaatkârlık türlerini anlatmaktadır.
Kitabın her bölümü kaplama sanatı, metal ve deri işçiliği ile duvarcılık gibi Orta Çağ Buharası’nda yaygın olarak görülen farklı bir meslekî etkinliği ele almaktadır. Kitaptaki önemli bölümlerden biri, Buhara tarihi boyunca önemli bir faaliyet olması hasebiyle tekstil üretimine ve dokumacılığa hasredilmiştir. Kozadan ipeğin alınması ve boyama da dâhil olmak üzere tekstil üretim süreci ile ilgili pek çok ayrıntı sunulmuştur.
Kitapta, tahıl öğütmek, yağ işlemek ve şeker üretimi gibi gıda üretim biçimlerinden de bahsedilmektedir. Orta Çağ Buharası’nı ele alan son bölüm çömlekçilik, oymacılık, sabunculuk, mumculuk, ciltçilik ve çadırcılık gibi zamanın diğer ilginç mesleklerine atıfta bulunmaktadır.
Kitap son olarak on dokuzuncu yüzyılın sonuna ve yirminci yüzyılın başına kadar Buhara’da meydana gelen değişimleri tartışmaktadır.
Kitapta ayrıca bir kaynakça yer almamaktadır. Bununla birlikte, her sayfada referanslara ve kaynaklara yer verilmektedir. Kitapta, Buhara’daki zanaatkârlıkla ilgili bir terimler sözlüğünün yanı sıra 30 sayfalık bir açıklama da bulunmaktadır. Söz konusu açıklamada zanaatkârların, onların kullandığı araçların ve örnek el ürünlerinin siyah beyaz fotoğraf ve çizimleri yer almaktadır.
Shamsiddin Kamoliddin
Çeviren Fatih Taştan
